Uluslararası alanda Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği (AB), nüfus konusunda ülkeler arası karşılaştırılabilir istatistikler elde edilmesi amacıyla sonu “0” ile biten yıllara yakın yıllarda ülkelerin “nüfus ve konut sayımı” yapmalarını önermektedir.
Uluslararası alanda Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği (AB), nüfus konusunda ülkeler arası karşılaştırılabilir istatistikler elde edilmesi amacıyla sonu “0” ile biten yıllara yakın yıllarda ülkelerin “nüfus ve konut sayımı” yapmalarını önermektedir. Bu kapsamda, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından AB üye ülkeleriyle uyumlu şekilde idari kayıtlara dayalı “Nüfus ve Konut Sayımı (NKS), 2021” gerçekleştirilmiştir. NKS, 2021, referans tarihi 31 Aralık 2021 olan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) ile aynı referans tarihine sahip olup sayımın temel sonuçlarını ADNKS verileri oluşturmaktadır.
Bununla birlikte nüfus ve konut sayımı kapsamında yer alan bina ve konut niteliklerine ilişkin bilgi üretmeye yeterli idari kayıt olmaması nedeniyle, bu alandaki bilgi eksikliğini gidermek için TÜİK tarafından Ekim 2021 ile Nisan 2022 tarihleri arasında “Bina ve Konut Nitelikleri Araştırması (BKNA), 2021” gerçekleştirilmiştir. Söz konusu çalışmanın örneklem yapısı, il düzeyinde tahmin üretecek ve ADNKS ile ilişkilendirilebilecek bir şekilde tasarlanmıştır.
Hanehalklarının çoğunlukla 2 katlı binalarda ikamet ettiği görüldü
Türkiye’deki hanehalklarının %17,3’ünün 2 katlı, %14,4’ünün 5 katlı, %13’ünün 6 katlı ve %11,7’sinin tek katlı binalarda ikamet ettiği görüldü. Diğer yandan 10 ve daha üzeri kata sahip binalarda ikamet eden hanehalklarının oranı ise %9,5 oldu.
Hanehalklarının bina kat sayısına göre dağılımı, 2021
Hanehalklarının %53,6’sının asansör olmayan 3 ve daha çok katlı binalarda yaşadığı görüldü
Hanehalklarının %46,4’ünün asansör bulunan, %53,6’sının ise asansör bulunmayan 3 ve daha çok katlı binalarda yaşadığı görüldü. Diğer yandan 6 ve daha çok katlı binalarda ikamet eden hanehalklarının %23,2’sinin binalarında asansör olmadığı görüldü. Bununla birlikte hanehalklarının %43’ü otopark bulunan binalarda ikamet ederken, %57’sinin ise otopark bulunmayan binalarda yaşadığı görüldü.
Hanehalklarının %47,4’ünün 2001 yılı ve sonrasında inşa edilen binalarda ikamet ettiği görüldü
Hanehalklarının ikamet ettikleri konutların bulunduğu binaların inşa yılı incelendiğinde, %30,9’unun 1981-2000, %28,1’inin 2011-2021, %19,3’ünün 2001-2010 yılları arasında, %12,6’sının ise 1980 ve öncesinde inşa edildiği görüldü.
İkamet edilen binanın inşa yılına göre hanehalkı oranı, 2021
Hanehalklarının %60,7’sinin kendisine ait konutta oturduğu görüldü
Hanehalklarının konuttaki mülkiyet durumuna göre dağılımına bakıldığında, %60,7’sinin oturduğu konutun sahibi olan, %27,6’sının kiracı olan, %8,4’ünün oturdukları konutun sahibi olmayan fakat kira da ödemeyen ve %0,9’unun da lojmanda oturan hanehalklarından oluştuğu görüldü.
Hanehalklarının konuttaki mülkiyet durumlarına göre dağılımı, 2021
Hanehalklarının %47,5’inin 4 odalı konutlarda ikamet ettiği görüldü
Hanehalklarının konuttaki oda sayısına göre dağılımı incelendiğinde, %47,5’inin 4 odalı, %38,6’sının 3 odalı, %6,3’ünün 2 odalı, %0,3’ünün 1 odalı ve %1,4’ünün ise 6 ve daha fazla odalı konutlarda ikamet ettiği görüldü.
Diğer yandan 4 kişilik hanehalklarının %52’sinin 4 odalı, %36’sının 3 odalı ve %7,1’inin ise 5 odalı hanelerde ikamet ettiği görüldü.
İkamet edilen konutun oda sayısına göre hanehalkı oranı, 2021
Tek çekirdek aileden oluşan hanelerin çoğunlukla 4 odalı konutlarda ikamet ettiği görüldü
Hanehalkı tipine göre ikamet edilen konutun oda sayısı incelendiğinde, tek kişilik hanelerin %43 ile çoğunlukla 3 odalı konutlarda, tek çekirdek aileden oluşan hanelerin %50,1 ile çoğunlukla 4 odalı konutlarda ikamet ettiği görüldü. Diğer yandan en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanelerin %49,1 ile çoğunlukla 4 odalı konutlarda ve çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanelerin ise %43 ile çoğunlukla 3 odalı konutlarda yaşadığı görüldü.
Konutunun içinde borulu su sistemi olan hanehalklarının oranı %99,4 oldu
İkamet ettiği konutunun içinde borulu su sistemi olan hanehalklarının oranı %99,4, tuvalet bulunan %96,6 ve konutunda banyo bulunan hanehalklarının oranı ise %98,8 oldu.
Isıtma sistemi olarak en çok kat kaloriferinin kullanıldığı görüldü
Hanehalklarının yaşadığı konutta en çok kullanılan ısıtma sisteminin dağılımına bakıldığında, %47,7 ile kat kaloriferinin ilk sırada yer aldığı görüldü. Bunu sırasıyla %35 ile soba ve %11,2 ile merkezi kalorifer izledi.
İkamet edilen konutta en çok kullanılan ısıtma sistemine göre hanehalkı oranı, 2021
Hanehalklarının ısınma amacıyla en çok kullandıkları ana yakıt türü doğalgaz oldu
Hanehalklarının ikamet ettikleri konutta ısınma amacıyla en çok kullanılan ana yakıt türüne göre dağılımı incelendiğinde, %59,6’sının doğalgaz, %33,5’inin kömür, odun vb. katı yakıt ve %6,2’sinin ise elektrik kullandığı görüldü.
İkamet edilen konutta ısınma amacıyla en çok kullanılan ana yakıt türüne göre hanehalkı oranı, 2021
Yaşlı fert bulunan hanelerin %57,2’sinin 3 ve daha çok katlı binalarda ikamet ettiği görüldü
En az bir yaşlı fert bulunan hanelerin %57,2’sinin 3 ve daha fazla kata sahip binalarda ikamet ettiği görüldü. Söz konusu hanelerin %60,1’inin asansör bulunmayan, %39,9’unun ise asansörü bulunan binalarda yaşadığı görüldü.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
