Egzama, ciltte kaşıntı, kuruluk, döküntü ve tahrişe yol açan kronik bir deri rahatsızlığıdır. En yaygın görülen türü atopik dermatittir ve genellikle dirsek iç kıvrımları, diz arkaları ve bileklerde belirti gösterir. Cilt bariyerinin zayıflaması sonucu cildin nem tutma kapasitesi azalır ve tahrişe daha duyarlı hale gelir. Egzamanın kesin bir tedavisi olmamakla birlikte semptomları hafifletmek için çeşitli yöntemler uygulanabilir.
Egzamanın Nedenleri
Egzama, birçok faktörün etkisiyle ortaya çıkabilir. Bunlar arasında;
- Genetik yatkınlık
- Bağışıklık sistemi problemleri
- Alerjenlerle temas (polen, toz, hayvan tüyleri, deterjanlar, parfümler)
- Stres ve kaygı bozuklukları
- Soğuk ve kuru hava
- Cildi tahriş eden kimyasallar
- Hava kirliliği
- Bazı gıdalara karşı duyarlılık bulunur.
Egzama Çeşitleri
Egzama farklı türlerde görülebilir:
- Atopik Dermatit: Genetik ve çevresel faktörlerin etkisiyle ortaya çıkar. Sıklıkla çocukluk döneminde başlar.
- Seboreik Dermatit: Yüz, saçlı deri ve kulak gibi yağlı alanlarda kaşıntı ve pullanmayla kendini gösterir.
- Asteatotik Egzama: Cilt kuruluğuyla ilişkili olup genellikle yaşlılarda görülür.
- Kontakt Egzama: Cilt tahrişine neden olan kimyasal maddeler veya alerjenlere maruz kalma sonucu gelişir.
- Numuler Egzama: Yuvarlak, kaşıntılı döküntüler şeklinde görülür ve genellikle kol ve bacaklarda ortaya çıkar.
- Gravitasyonel Egzama: Genellikle bacaklarda ortaya çıkar ve dolaşım problemleri ile ilişkilidir.
Egzamanın Belirtileri
Egzama şu belirtilerle kendini gösterebilir:
- Ciltte kuruluk ve kaşıntı
- Kızarıklık ve tahriş
- Deri döküntüsü ve pullanma
- Ciltte kabarcıklar ve kabuklanma
- Hassasiyet ve şişlik
Egzama Teşhisi Nasıl Yapılır?
Egzama tanısı genellikle deri muayenesi ile konulur. Bazen yama testi uygulanarak belirli maddelere karşı hassasiyet olup olmadığı araştırılabilir.
Egzama Tedavisi ve Korunma Yöntemleri
Egzamanın kesin bir tedavisi bulunmasa da semptomları kontrol altına almak için şu yöntemler uygulanabilir:
- Kortikosteroid kremler ve pomadlar
- Bağışıklığı baskılayıcı ilaçlar
- Islak pansumanlar
- Hipoalerjenik ve nötr sabunlar kullanılmalı
- Düzenli nemlendirici uygulanmalı
- Kaşınmaktan kaçınılmalı
- Stresten uzak durulmalı
- Beslenme düzeni düzenlenmeli ve tetikleyici gıdalardan kaçınılmalı
- Cilt dostu giysiler tercih edilmeli
Egzama Hakkında Sık Sorulan Sorular
Egzama bulaşıcı mıdır? Hayır, egzama bulaşıcı bir hastalık değildir.
Egzama hangi vitamin eksikliğine bağlı olarak gelişir? B6 vitamini eksikliği egzama riskini artırabilir.
Egzama kış aylarında artar mı? Evet, soğuk ve kuru hava egzama semptomlarını kötüleştirebilir.
Tuzlu su egzama için faydalı mıdır? Evet, tuzlu su cildi yatıştırabilir ve enfeksiyon riskini azaltabilir.
Sıcak su egzama için iyi midir? Hayır, sıcak su cildi daha fazla kurutabilir. Ilık su ile banyo yapmak daha iyidir.
Egzama, düzenli bakım ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Cilt bariyerini güçlendirmek ve tahrişten kaçınmak, egzama semptomlarının şiddetini azaltmada önemlidir.
