TCMB’den İhracatçılara Yeni Destek-Kur Dönüşüm Oranı Yüzde 3’e Yükseldi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), ihracat gelirlerinin Türk Lirası’na çevrilmesini teşvik etmek amacıyla kur dönüşüm desteğini yüzde 2’den yüzde 3’e çıkardı. 3 Mayıs 2025 tarihinde yürürlüğe giren bu düzenleme, ihracat gelirlerinin yüzde 35’inin TL’ye çevrilmesini zorunlu tutuyor. Uzmanlar, bu adımın piyasalarda olumlu etkiler yaratabileceğini ancak ihracatçıların artan maliyetleri karşısında daha kapsamlı desteklere ihtiyaç duyduğunu belirtiyor.
Kur Dönüşüm Desteği Nedir ve Neden Önemli?
Kur dönüşüm desteği, ihracatçıların döviz gelirlerini Türk Lirası’na çevirmelerini teşvik eden bir finansal enstrüman olarak öne çıkıyor. TCMB’nin bu politikası, hem Türk Lirası’nın değerini artırmayı hem de Merkez Bankası rezervlerini güçlendirmeyi hedefliyor. Yeminli Mali Müşavir ve Eski Vergi Müfettişi Bekir Güneş, yeni düzenlemeye ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
“Kur dönüşüm desteği, Türk Lirası’nı cazip hale getirerek döviz tevdiat hesaplarının ağırlığını azaltıyor. Aynı zamanda TCMB rezervlerini destekleyerek piyasadaki döviz likiditesini artırıyor. Bu, ekonomik istikrar açısından önemli bir adım.”
İhracatçılar İçin Yüzde 3 Yeterli mi?
TCMB’nin kur dönüşüm desteğini yüzde 3’e çıkarması, kısa vadede piyasalarda pozitif bir algı yaratabilir. Ancak Bekir Güneş, bu oranın ihracatçıların ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz kalabileceğini vurguluyor:
“İhracatçılar, küresel rekabette ayakta kalabilmek için artan üretim ve finansman maliyetleriyle mücadele ediyor. Yüzde 3’lük destek, bu maliyetleri karşılamakta sınırlı kalabilir. Cari açığı azaltmak ve ihracatı güçlendirmek için en az yüzde 10’luk bir destek oranı gerekli.”
Zorunlu Dönüşümün Getirdiği Zorluklar
Yeni düzenleme, ihracat gelirlerinin yüzde 35’inin TL’ye çevrilmesini zorunlu kılıyor. Ancak bu durum, özellikle ithal girdiye dayalı üretim yapan firmalar için ek maliyetler ve kur riski yaratabiliyor. Güneş, bu konuda şunları söylüyor:
“İthalata bağımlı firmalar, dövizlerini TL’ye çevirdikten sonra tekrar döviz almak zorunda kalabiliyor. Bu süreç, kur farkından kaynaklanan zararlara yol açabilir. TCMB’nin bu firmalara yönelik ek esneklikler sağlaması gerekiyor.”
Uzun Vadeli Çözüm: Yapısal Reformlar
Kur dönüşüm desteğinin etkisini artırmak için yapısal reformların şart olduğunu belirten Güneş, piyasa dostu politikaların ihracatçıların önünü açacağını ifade ediyor:
“Ekonomik öngörülebilirliği artıran ve piyasa güvenini güçlendiren yapısal reformlar, ihracatçıların rekabet gücünü destekler. Kur dönüşüm desteği gibi teşvikler, zorunluluktan ziyade gönüllü katılımı teşvik edecek şekilde tasarlanırsa daha etkili olur.”
TCMB’nin Hedefleri ve Piyasa Etkileri
TCMB’nin kur dönüşüm desteğini artırması, şu hedeflere odaklanıyor:
TL talebini artırmak: Türk Lirası’nın cazibesini yükselterek döviz talebini azaltmak.
Rezervleri güçlendirmek: İhracat gelirlerinin TL’ye çevrilmesiyle döviz rezervlerini artırmak.
Piyasa istikrarını desteklemek: Döviz arzını artırarak kur dalgalanmalarını azaltmak.
İhracatçıların Beklentileri Neler?
İhracatçılar, TCMB’nin yeni düzenlemesini olumlu bir adım olarak görse de, daha yüksek destek oranları ve esnek uygulamalar talep ediyor. Özellikle küresel piyasalardaki belirsizlikler ve artan enerji maliyetleri, ihracatçıların finansman ihtiyacını artırıyor.
İhracatçıları Güçlendirmek İçin Daha Fazla Adım Gerekli
TCMB’nin kur dönüşüm desteğini yüzde 3’e çıkarması, Türk Lirası’nı desteklemek ve rezervleri güçlendirmek adına önemli bir hamle. Ancak, ihracatçıların küresel rekabette ayakta kalabilmesi için daha yüksek destek oranları ve yapısal reformlar şart. Uzmanlar, zorunlu dönüşüm uygulamasının firmalara ek yük getirmemesi için esneklik sağlanması gerektiğini vurguluyor.
Türk ekonomisinin ihracata dayalı büyüme hedeflerine ulaşması için, TCMB’nin teşvik politikalarını piyasa dinamikleriyle uyumlu hale getirmesi kritik önem taşıyor.
